Nhiên liệu là gì? Các loại nhiên liệu nào được sử dụng phổ biến hiện nay? Nhiên liệu xuất hiện trên hầu hết các lĩnh vực của cuộc sống từ công nghiệp, nông nghiệp đến dịch vụ.
Ví dụ về các nguồn năng lượng thế nào? Hãy theo dõi bài viết dưới đây của Epacket Việt Nam để nắm thêm thông tin nhé!
Nhiên liệu là gì?
Nhiên liệu (chữ Hán: 燃料, nhiên nghĩa là “cháy, đốt”, liệu trong vật liệu) là vật chất được sử dụng để giải phóng năng lượng khi cấu trúc vật lý hoặc hóa học bị thay đổi. Nhiên liệu giải phóng năng lượng thông qua quá trình hóa học như cháy hoặc quá trình vật lý, ví dụ phản ứng nhiệt hạch, phản ứng phân hạch. Tính năng quan trọng của nhiên liệu đó là năng lượng có thể được giải phóng khi cần thiết và sự giải phóng năng lượng được kiểm soát để phục vụ mục đích của con người.
Mọi dạng sự sống trên Trái Đất – từ những cấu trúc vi sinh vật cho đến động vật và con người, đều phụ thuộc và sử dụng nhiên liệu là nguồn cung cấp năng lượng. Các tế bào trong cơ thể sống tham gia quá trình biến đổi hóa học mà qua đó năng lượng trong thức ăn hoặc ánh sáng Mặt trời được chuyển hóa thành những dạng năng lượng có thể duy trì sự sống.
Con người sử dụng nhiều cách thức nhằm biến đổi năng lượng ở nhiều hình thức thành những dạng phù hợp mới mục đích sử dụng phục vụ cuộc sống và các quá trình xã hội. Ứng dụng giải phóng năng lượng từ nhiên liệu rất đa dạng trong cuộc sống như đốt cháy khí tự nhiên để đun nấu, kích nổ xăng dầu để chạy động cơ, biến năng lượng hạt nhân thành điện năng, v.v..
Các dạng nhiên liệu phổ biến được dùng là dầu hỏa, xăng dầu, than đá, chất phóng xạ, v.v..
Vai trò của nhiên liệu trong cuộc sống
Ai trong chúng ta cũng đều biết nhiên liệu là một phần vô cùng quan trọng và không thể thiếu trong cuộc sống, tuy nhiên không phải ai cũng thực sự rõ điều này, rằng nhiên liệu có mặt với những vai trò gì? Nếu thiếu nhiên liệu thì cuộc sống sẽ ra sao?…
Một số vai trò chính của nhiên liệu
- Nhiên liệu phục vụ cho tất cả các hoạt động trong cuộc sống, từ xa xưa chúng là những vật chất như củi, gỗ, được đốt lên để nấu chín đồ ăn đến hiện tại chúng là dầu, khí đốt hay điện,…
- Nhiên liệu giúp phát triển các ngành công nghiệp từ nặng đến nhẹ, từ các ngành như công nghiệp sản xuất đến công nghiệp dịch vụ,… Tất cả các ngành nghề trong cuộc sống hiện nay đều cần có nhiên liệu
Nếu một ngày, thế giới gặp phải tình trạng thiếu nhiên liệu hoặc một ngày nhiên liệu biến mất thì rất nhiều điều tồi tệ sẽ xảy ra, tất cả các thiết bị trong các ngành dịch vụ, sản xuất ngừng hoạt động, con người không thể làm chín được thức ăn,…
Chỉ nghĩ đến thôi ta đã có thể thấy được sự tăm tối của điều này. Việc nhiên liệu biến mất có thể khiến trong một ngày, cuộc sống hiện đại trở về thời kỳ đồ đá của hàng triệu năm trước đây.
Nhiên liệu tồn tại theo các hình thái nào?
Dựa vào trạng thái nhiên liệu, có thể phân loại thành: Nhiên liệu lỏng, nhiên liệu rắn và nhiên liệu khí.
Nhiên liệu rắn
Nhiên liệu rắn là những nhiên liệu ở trạng thái rắn như: gỗ, than mỏ (bao gồm than bùn, than gầy, than non và than mỡ).
- Gỗ: là loại nhiên liệu rắn được sử dụng từ xa xưa đến nay. Tuy nhiên, việc sử dụng gỗ làm nhiên liệu gây lãng phí lớn. Ngày nay, gỗ được sử dụng nhiều trong ngành xây dựng, đồ gỗ mỹ nghệ và công nghiệp sản xuất giấy.
- Than bùn: là loại than trẻ nhất được tạo thành ở đáy các đầm lầy. Nó được dùng làm chất đốt tại chỗ hoặc có thể làm phân bón.
- Than gầy: là loại than già nhất chứa > 90% C, khi cháy sinh rất nhiều nhiệt. Do đó, nó được dùng làm nhiên liệu cho nhiều ngành công nghiệp.
- Than non và than mỡ: chứa ít C hơn than gầy. Than mỡ được dùng để luyện than cốc.
Nhiên liệu lỏng
Nhiên liệu lỏng là những chất ở dạng lỏng như: xăng, dầu hỏa, dầu diesel, dầu mazut… Nhiên liệu lỏng chủ yếu dùng cho động cơ đốt trong, phần nhỏ dùng để đun nấu và thắp sáng. Riêng xăng máy bay còn ứng dụng trong ngành hàng không.
Nhiên liệu khí
Nhiên liệu khí bao gồm các loại khí thiên nhiên, khí mỏ dầu, khí than, khí lò cốc, khí lò cao. Các loại này có đặc điểm là dễ cháy hoàn toàn, năng suất tỏa nhiệt cao, ít độc hại cho môi trường. Nó được sử dụng rộng rãi trong đời sống và sản xuất.
Ngoài ra, còn nhiều loại nhiên liệu khác do con người tạo ra để phục vụ cho sản xuất và đời sống của con người.
Phân loại nhiên liệu
Nhận thấy sự nguy hiểm của việc nhiên liệu ngày một hao mòn và mất dần, các nhà khoa học luôn ngày một nố lực để tìm ra những nguồn nhiên liệu mới.
Và đến thời điểm hiện tại, có 6 nguồn nhiên liệu phổ biến và được sử dụng nhiều nhất trong đó có 3 nguồn nhiên liệu là nhiên liệu hóa thạch, 1 nhiên liệu hạt nhân và 1 nguồn nhiên liệu tái tạo, cụ thể như sau:
Nhiên liệu tái tạo
Nhiên liệu tái tạo là nguồn nguyên liệu ít ảnh hưởng đến môi trường sống và sẽ không bị cạn kiệt trong tương lai
Chính vì vậy, con người đã và đang tìm kiếm các nguồn năng lượng thay thế.
Hiện nay, chúng ta đã làm chủ nhiều công nghệ phát triển các nguồn năng lượng mới, thân thiện hơn như:
- Năng lượng mặt trời
- Năng lượng gió
- Năng lượng thủy triều
- Năng lượng thủy điện
- Năng lượng địa nhiệt
- Năng lượng hạt nhân
- Nhiên liệu sinh học
- …
Nhiên liệu hóa thạch
Các loại nguyên liệu hóa thạch có thể kể tới như:
Than đá
Than đá là một dạng nhiên liệu hóa thạch được hình thành từ thực vật bị chôn vùi trải qua các giai đoạn từ than bùn đến than nâu, than bán bitum, than bitum hoàn chỉnh và cuối cùng là than đá.
Than đá được sử dụng trong rất nhiều ngành công nghiệp hiện nay từ các ngành công nghiệp năng lượng đến công nghiệp sản xuất. Giải phóng một lượng năng lượng lớn khi cháy tuy nhiên song hành với đó, việc đốt than đá cũng mang lại nhiều tác hại lớn đối với môi trường cũng như sức khỏe của con người, nó có thể gây ung thư và dẫn con người đến cái chết.
Dầu mỏ
Dầu mỏ hay dầu thô là một chất lỏng sánh đặc màu nâu hoặc ngả lục, dầu mỏ chỉ tồn tại trong các lớp đất đá tại một số nơi trong vỏ Trái Đất. Dầu mỏ sau khi được thu hồi bằng khoan dầu sẽ được tinh chết và tách biệt thành nhiều sản phẩm như xăng, dầu hỏa đến nhựa đường và các hóa chất thuốc thử để sản xuất plastic và dược phẩm.
Việc sử dụng dầu mỏ có nhiều tác động tiêu cực đến nền sinh quyển của Trái đất, làm tổn hại hệ sinh thái nói chung và sức khỏe của con người nói riêng.
Khí tự nhiên
Khí tự nhiên hay khí thiên nhiên là hỗn hợp các loại khí cháy được, giống than đá và dầu mỏ, khí tự nhiên là một loại nhiên liệu hóa thạch thường được tìm thấy cùng với các mỏ dầu ở lớp vỏ trái đất.
Khí thiên nhiên với thành phần chủ yếu là meetan, có chu kỳ bán rã khoảng 7 năm, ngắn hơn khá nhiều so với carbondioxit, vì thế nó thường được mô tả là loại nhiên liệu hóa thạch sạch nhất, tuy nhiên về mặt tuyệt đối, lượng khí CO2 do khí tự nhiên gây ra vẫn ở một con số khổng lồ.
Nhiên liệu hạt nhân
Uranium hay urani là một nguyên tố hóa học kim loại màu trắng thuộc nhóm Actini. Loại nhiên liệu này chủ yếu được sử dụng làm nhiên liệu cho các nhà máy điện hạt nhân.
Theo nhiều nghiên cứu đã chứng minh, các chức năng thông thường của thận, não, gan, tim và các hệ cơ quan khác trong cơ thể sẽ bị ảnh hưởng khi tiếp xúc với urani, đặc biệt chúng có thể gây ra những dị tật bẩm sinh và phá hủy hệ miễn dịch của các đối tượng bị nhiễm chúng.
Cách sử dụng nhiên liệu hiệu quả – tiết kiệm
Như đã trình bày ở trên, nguồn cung cấp nhiên liệu không phải vô hạn. Chính vì vậy, con người cần sử dụng nhiên liệu một cách tiết kiệm và hiệu quả.
Dưới đây là một số mẹo có thể giúp ích cho các bạn:
- Đảm bảo cung cấp đủ không khí, đủ oxi cho quá trình cháy.
- Tăng diện tích tiếp xúc giữa nhiên liệu cháy và không khí.
- Điều chỉnh nhiên liệu để duy trì sự cháy ở mức vừa đủ, tránh gây lãng phí.
- Nếu có thể, hãy sử dụng nhiên liệu có thể tái tạo được thay vì nhiên liệu có nguồn gốc hóa thạch.
Câu hỏi thường gặp về nhiên liệu
Ngoài câu hỏi nhiên liệu là gì? thì nhiều bạn đọc cũng gửi câu hỏi về cho chúng tôi gồm:
Nhiên liệu là gì?
Trả lời nhanh:
Nhiên liệu là những chất cháy được, khi cháy tỏa nhiệt và phát sáng.
Ví dụ nhiên liệu gồm: Xăng, dầu, than, gỗ,…
Nhiên liệu hóa thạch là gì?
Nhiên liệu hóa thạch là loại nhiên liệu được tạo thành từ quá trình phân hủy kỵ khí của xác sinh vật, bao gồm thực vật phù du và động vật phù du lắng đọng xuống đáy biển (hồ) với số lượng lớn, chôn vùi cách đây hơn 300 triệu năm, hàm chứa lượng cacbon và hydrocacbon cao.
Nhiên liệu tái tạo là gì?
Nhiên liệu tái tạo là nguồn năng lượng sạch hoàn toàn và chúng trái ngược với nhiên liệu hóa thạch. Năng lượng tái tạo được tạo ra từ các nguồn hình thành liên tục và gần như là vô hạn như ánh sáng mặt trời, mưa, gió, thủy triều,…
Nhiên liệu Hydro là gì?
Nhiên liệu Hydro là nhóm nhiên liệu không phát thải khi đốt bằng phản ứng với oxy, và nước không được coi là chất phát thải. Hydro thường sử dụng các tế bào điện hóa, hoặc đốt trong động cơ đốt trong, để tạo nguồn điện cho xe điện và các thiết bị điện.
Nhiên liệu sinh học là gì?
Nhiên liệu sinh học là các loại nhiên liệu thân thiện với môi trường, có nguồn gốc sinh học từ động thực vật.
Nhiên liệu hạt nhân là gì?
Nhiên liệu hạt nhân là loại vật chất được sử dụng trong các nhà máy năng lượng hạt nhân để tạo ra nhiệt lượng cung cấp cho các tua bin thông qua phản ứng phân hạch hoặc phân rã phóng xạ. Uranium hay urani là thành phần chính trong nhiên liệu hạt nhân và được sử dụng chủ yếu trong các nhà máy điện hạt nhân.
Trên đây là thông tin về nhiên liệu là gì do Epacket Việt Nam đã tổng hợp và gửi tới các bạn. Hy vọng qua nội dung trên sẽ có ích cho các bạn.
Nếu quan tâm tới các thông tin về tài nguyên, logistics thì hãy đón đọc bài viết mới của chúng tôi nhé!
